Viêm gan B - tác nhân gây ung thư gan

Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất đóng vai trò sống còn trong cơ thể con người. Viêm gan là hiện tượng viêm và hủy hoại tế bào gan. Hiện viêm gan siêu vi là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất trên thế giới. Hiện nay có 6 loại virus gây viêm gan, trong đó phổ biến và nguy hiểm nhất là siêu vi B và C.

Theo báo cáo của Tổ chức y tế thế giới, viêm gan B được xếp hàng thứ 9 trong những nguyên nhân gây tử vong và có khoảng 40% người bị viêm gan siêu vi B mạn tính chết vì xơ gan, ung thư gan . . .. Khoảng 2 tỷ người trên thế giới đã hoặc đang nhiễm virus viêm gan B và 350 triệu người mang virus này mạn tính. Khoảng 60% đến 80% bệnh nhân ung thư gan có nguồn gốc từ viêm gan siêu vi B. Những người bị viêm gan siêu vi B mạn tính có nguy cơ ung thư gan gấp 200 lần người bình thường.

Vậy viêm gan B ảnh hưởng tới sức khỏe con người như thế nào? Triệu chứng ra sao? Cách phòng ngừa và điều trị? Tất cả câu hỏi về liên quan đến viêm gan B sẽ được PGS-TS Bùi Hữu Hoàng, Trưởng phân khoa Tiêu hóa Gan mật Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM và BS CKII Trần Ánh Tuyết, Phòng khám Đa khoa quốc tế Yersin giải đáp trực tiếp vào lúc 9 giờ sáng 24-8 tại lầu 9, số 10 Trương Định, quận 3, TPHCM.

Xem thêm: trieu chung ung thu gan | chua benh ung thu

Cơ hội phục hồi tổn thương cột sống cho người

Bác sĩ Nguyễn Văn Thạch, phó giám đốc Bệnh viện Việt Đức, cho biết tính từ tháng 3-2013 đến nay có hơn 10 bệnh nhân được điều trị bằng kỹ thuật tế bào gốc.

Cơ hội phục hồi tổn thương cột sống nhờ ghép tế bào gốc

"VN mới ứng dụng kỹ thuật này, nhưng ở nước ngoài thì sau điều trị bằng ghép tế bào gốc, tập phục hồi chức năng, bệnh nhân có thể đi lại bằng đôi chân của chính mình nhưng có gắn kèm kẹp đỡ bằng kim loại. Tôi cho rằng đây là một điều kỳ diệu"

Bệnh nhân đầu tiên là nam giới 29 tuổi, bị tai nạn xe máy tháng 3-2013. Khi vào viện, bệnh nhân trong tình trạng mất vận động hai chi dưới, mất phản xạ cơ thắt, đại tiểu tiện không tự chủ. Kết quả chụp X-quang và cộng hưởng từ cho thấy bệnh nhân bị vỡ trật cột sống vùng ngực và dập, phù nề tủy.

“Chúng tôi đã phẫu thuật cố định cột sống vùng ngực và ghép tế bào gốc tách chiết từ mô mỡ tự thân của bệnh nhân ngày 19-3, liều ghép là 10ml tế bào gốc tách chiết từ khoảng 100ml mỡ ghép ở vùng trên tổn thương, giữa tổn thương và dưới tổn thương mỗi điểm 2ml, 4ml còn lại mở màng cứng bơm trực tiếp. Theo dõi ngày thứ ba sau ghép, bệnh nhân đã có cảm giác ở vùng ngang cột sống vùng ngực và sau đó được chuyển đi tập phục hồi chức năng”- bác sĩ Thạch nói.

Một trường hợp khác cũng được điều trị liệt bằng ghép mô mỡ tại Bệnh viện Việt Đức trong tháng 3-2013 là nam giới 31 tuổi, chấn thương cột sống vùng cổ, mất vận động tứ chi, mất phản xạ cơ thắt, đại tiểu tiện không tự chủ sau tai nạn xe máy. Theo bác sĩ Thạch, đây là trường hợp bị vỡ cột sống cổ C5-C6, đụng dập tủy. Bệnh nhân cũng được phẫu thuật cố định cột sống cổ và ghép tế bào gốc tách chiết từ mô mỡ tự thân. Kết quả ba ngày sau mổ, bệnh nhân bắt đầu có cảm giác ở vùng cột sống thắt lưng, có phản xạ tự động tủy, sau năm ngày ghép bệnh nhân được chuyển đi phục hồi chức năng.

Bác sĩ Thạch cho biết đây là một phần của đề án nghiên cứu ghép tế bào gốc từ mô mỡ để điều trị liệt cho 38 bệnh nhân, nghiên cứu sẽ kéo dài trong ba năm. Theo ông Thạch, qua theo dõi gần nửa năm ở những bệnh nhân đầu tiên được ghép, những tiến bộ cảm nhận được là bệnh nhân đã có những tiến bộ như tiêu, tiểu tự chủ, có cảm giác ở các vùng dưới tổn thương. “Chúng tôi chọn những bệnh nhân đảm bảo các yếu tố như liệt sau chấn thương và sẽ theo dõi kỹ sau ghép. Nếu hiệu quả điều trị như mong muốn, phương pháp này mở ra nhiều cơ hội phục hồi cho bệnh nhân không may bị liệt sau chấn thương. Như ở Thái Lan có một bệnh nhân đi lại được với sự hỗ trợ của giá đỡ hai chân. Tuy Thái Lan chưa công bố thành công này, nhưng kết quả điều trị cho thấy hi vọng phục hồi cho bệnh nhân”- bác sĩ Thạch chia sẻ.

Cải thiện chất lượng cuộc sống

Theo nhóm nghiên cứu thực hiện kỹ thuật này tại Bệnh viện Việt Đức, từ việc tiêm tế bào gốc vào vùng tổn thương, có tế bào gốc hiện diện sẽ tiết ra yếu tố tăng trưởng, đồng thời tiết ra tín hiệu huy động yếu tố tăng trưởng cần thiết trong cơ thể vật chủ, kích thích việc hình thành mạch máu và tế bào thần kinh mới. Điều này cũng giúp cơ thể vật chủ tự hồi phục. Nhóm nghiên cứu cho rằng ở VN chấn thương cột sống chủ yếu gặp ở người 35-40 tuổi, thuộc nhóm lao động chính trong gia đình, nếu liệt tủy hoàn toàn thì ngoài mất sức lao động còn gặp các biến chứng như loét vùng tỳ đè, nhiễm trùng tiết niệu, viêm tắc tĩnh mạch chi, gây sang chấn thần kinh cho cả bệnh nhân và gia đình. Trong khi nếu điều trị cải thiện được tình trạng liệt tủy, bệnh nhân có thể trở về cuộc sống bình thường.

Bác sĩ Dương Đình Toàn (Bệnh viện Việt Đức) cũng cho rằng trước đây gần như 100% bệnh nhân do chấn thương cột sống phải ngồi xe lăn, những trường hợp liệt nặng thậm chí không thể lăn trở mình hay vận động chân tay. Tuy nhiên với kỹ thuật này, hi vọng cải thiện nhiều hơn về chất lượng cuộc sống của bệnh nhân: bệnh nhân có thể tự ngồi dậy, vận động được chân tay, mặc dù phục hồi hoàn toàn các bó cơ và đi lại được như trước thì không thể.

Xem thêm: công nghệ tế bào gốc

Giải độc gan do tác hại của rượu bằng thảo mộc rất hiệu quả

Rối loạn thần kinh là một trong những tác hại nặng nhất mà người uống rượu bia thiếu kiểm soát dễ dàng gặp phải. Ngoài ra, đây cũng là nguyên nhân của hơn 60 loại bệnh tật và là nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh về gan mật, nguy cơ dẫn đến ung thư gan rất cao.


Rượu gây hại cho gan

Sau mỗi cuộc nhậu nhẹt vốn không xa lạ với nhiều đấng mày râu. Nhẹ thì ngủ dậy thấy đau đầu, mệt mỏi, chóng mặt, phản xạ chậm. Nặng hơn một chút thì mệt mỏi kéo dài, ngộ độc, tiêu chảy nhẹ, mất nước, mất khả năng tập trung, dễ cáu kỉnh và nhạy cảm với ánh sáng… Hơn thế, theo thời gian, lượng độc tố từ rượu vào cơ thể tích tụ nhiều còn làm tăng các nguy cơ gây bệnh như: thoái hóa chức năng gan, xơ gan, ung thư gan, . . . .

Chính vì vậy, không chỉ các cơ quan quản lý nhà nước, mà ngay cả những doanh nghiệp chuyên sản xuất, cung cấp bia rượu cũng đưa ra thông điệp cảnh báo về tác hại của rượu bia. Đây được coi là một trong những động thái giúp người tiêu dùng hiểu thêm về tác hại của rượu bia, tránh lạm dụng sản phẩm này.

Hạn chế tác hại của rượu bằng thảo mộc

Đến nay, có không ít kinh nghiệm dân gian giúp người uống không bị ảnh hưởng trực tiếp từ bia rượu. Nhưng, theo các chuyên gia y tế, những "bí kíp" này chỉ có tác dụng làm giảm bớt những tác hại bề nổi của rượu bia như mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn… chứ không thể ngăn các độc tố từ rượu tấn công vào gan và các bộ phận nội tạng khác.

Chính vì vậy, ngoài các biện pháp “cấp tốc” như sử dụng viên giải rượu, uống thật nhiều nước pha bột sắn dây… thì các biện pháp lâu dài chính là hạn chế sử dụng rượu bia, giúp cơ thể thải độc bền bỉ bằng cách sử dụng những sản phẩm có tác dụng hóa giải độc tố của rượu và cân bằng "nội nhiệt". Hiện, trên thị trường nước giải khát đóng chai, đã có một vài sản phẩm có nguồn gốc thảo dược thiên nhiên, được sản xuất theo công nghệ sản xuất hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn "thanh lọc" cơ thể này.

Đơn cử, trà thảo mộc Dr. Thanh có chứa đến 9 loại thảo mộc (với tác dụng chủ trị là thanh nhiệt, tiêu viêm, quân bình cơ thể…) là sản phẩm hiện được khá nhiều người lựa chọn.

Trong sản phẩm này, đầu tiên phải kể đến nguyên liệu Hạ khô thảo (tên khoa học Prunella vulgaris L.), thuộc họ Hoa Môi (Lamiaceae). Theo Đông y, Hạ khô thảo có vị đắng, tính hàn, thanh hoả minh mục, tán kết tiêu thũng; có tác dụng lợi tiểu mát gan, giải độc gan, sát trùng, tiêu độc, trị đau mắt hay chảy nước mắt, tràng nhạc (lao hạch), bướu cổ, viêm tử cung và âm hộ, trị gan mật nhiệt, huyết áp cao.

Ngoài ra, còn phải kể đến thành phần các loại “dược hoa” thiên nhiên góp mặt trong đó, như hoa cúc vị ngọt đắng, tính hơi hàn, đi vào gan thận, phế có tác dụng tán phong giáng hỏa, thanh nhiệt, giúp cân bằng âm dương của gan, giúp khí huyết lưu thông, thư giãn, làm dịu căng thẳng thần kinh, giúp ngủ ngon; hoa sứ đỏ (tên khoa học Plumeria rubra) đi vào kinh phế có tác dụng thông khí, dưỡng phế, tiêu đàm, thanh nhiệt, giải độc, hạ huyết áp; hay Hoa mộc miên (hay hoa gạo, hoa hồng miên) vị đắng chát, ngọt hậu, tính bình, tác dụng làm se, tiêu viêm, sát khuẩn, thông huyết nên đã trở thành dược liệu sử dụng nhiều trong trị liệu; và cuối cùng là hoa Kim ngân - một cây thuốc được dùng trong phòng chữa ung thư của Đông y.

Bên cạnh đó, còn có La hán quả (tên khoa học Momordica grosvenori Swingle, thuộc họ Cucurbitaceae) thường được dùng làm nước uống giải nhiệt, giúp cơ thể thư thái, chữa ho, thanh nhiệt, chữa tiện bí...; Cam thảo - một vị được dùng trên 90% bài thuốc của Đông y; Bung Lai (còn gọi là Chua kè, Cò kè, Mé) thường được dùng để trị cảm lạnh, đau đầu; tiêu hoá kém, trướng bụng, tiêu chảy, viêm gan; Tiên thảo (còn gọi là thạch đen, sương sáo…) vốn được biết đến nhiều khi chế biến thành thạch đen giải khát...

Theo các nhà đông y, nguyên liệu thảo mộc vốn có hiệu quả cao, song không dễ để chế biến, bảo quản và tạo ra những thực phẩm tốt cho sức khỏe. Chính vì thế, để có thể kết hợp thành thứ nước uống bổ dưỡng, có tác dụng thải độc tích cực với cơ thể, nhà sản xuất đã đầu tư dây chuyền công nghệ chiết lạnh vô trùng Aseptic để tạo ra những chai trà thảo mộc Dr. Thanh giữ nguyên vẹn tinh chất thảo mộc quý và đảm bảo tuyệt đối về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm.

Xem thêm: dieu tri ung thu gan | trieu chung ung thu gan

Chưa có biện pháp điều trị viêm gan A đặc hiệu

Hiện nay, chưa có biện pháp đặc hiệu đối với điều trị viêm gan A. Thay vào đó, mục tiêu chủ yếu là đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng và tránh tổn thương gan vĩnh viễn.

Ăn hải sản sống dễ có nguy cơ nhiễm virut viêm gan A

Nếu buồn nôn, bạn nên ăn làm nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn ba bữa lớn. Nên ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như súp hoặc cháo, sữa chua và bánh mì nướng. Bạn cũng có thể thấy dễ ăn vào buổi sáng hơn là buổi chiều.

Ngay sau khi bạn được chẩn đoán viêm gan A, hãy báo cho bác sĩ biết về các thuốc mà bạn đang dùng, kể cả những thuốc không kê đơn. Bác sĩ sẽ khuyên bạn nên ngừng hay thay đổi một số thuốc. Cũng nên tránh uống rượu trong giai đoạn cấp của bệnh.

Ngay cả sau khi bạn đã hồi phục, cũng không nên dùng phối hợp rượu với acetaminophen (Tylenol, các thuốc khác) vì có thể gây tổn thương gan kể cả ở người không bị viêm gan.

Xem thêm: trieu chung cua benh gan | thuoc tri benh gan

Cơ chế và thuốc điều trị viêm gan B

Các triệu chứng của một người mắc bệnh gan thông thường là: mệt mỏi, ngứa, sốt nhẹ, đau tức vùng gan, nước tiểu sẫm màu… và qua xét nghiệm chuyên khoa. Các thuốc điều trị hiện nay cho bệnh nhân viêm gan thực chất không thể chữa trị được dứt điểm cho người đã mắc mà chỉ có vai trò ngăn chặn và hoặc tái tạo một phần, giảm thiểu sự phá hoại của virus cải thiện các triệu chứng bệnh lý mà thôi.

Hiện nay, các thuốc điều trị viêm gan B mãn tính mục đích làm cho siêu vi B ngưng hoạt động, không sinh sản được (đưa về dạng người lành mang mầm bệnh) và như vậy ngăn chặn và giảm thiểu tối đa biến chứng xơ gan và ung thư gan. Khi ấy thử máu chỉ còn vỏ HBsAg mà không thấy HBV – DNA (HBV – DNA = 0). Tỉ lệ này đạt được sau một năm điều trị với lamivudine khoảng 39-72%.

Do đó, người bệnh vẫn phải được bác sĩ chuyên khoa tại bệnh viện có chuyên khoa viêm gan siêu vi lên kế hoạch điều trị và theo dõi liên tục bởi vì siêu vi B vẫn còn tồn tại trong cơ thể và vẫn có khả năng tái hoạt động gây biến chứng tại gan.

Thống kê rằng có rất ít trường hợp cơ thể loại cả vỏ HBsAg tỉ lệ loại trừ hoàn toàn siêu vi B (HBsAg âm tính) khoảng 1% sau một năm điều trị.

Phản ứng của cơ thể với bệnh viêm gan siêu vi B

Cơ thể bệnh nhân hoàn toàn không đủ khả năng nhận biết hoặc loại trừ virut viêm gan B. Vì vậy nên giai đoạn này người bệnh không có triệu chứng gì cả. Cho tới khi mà hệ miễn dịch, kháng thể của người bệnh đủ sức nhận ra có những kẻ thù đang sống chung với mình thì mới bắt đầu sản xuất ra những “vũ khí” để chống lại.

Đối với những trường hợp mắc bệnh viêm gan B khi đã trưởng thành, thường từ tuổi dậy thì đến 30 tuổi. Trong các trường hợp này người bệnh thưòng có những giai đoạn bị vàng da cấp tính hoặc mệt mỏi, kiệt sức, biếng ăn, đau bụng , buồn nôn, da mặt trở nên vàng và nước tiểu có màu vàng đậm như trà đậm. Khi thấy những triệu chứng đó chứng tỏ người bệnh đang mắc siêu vi gan cấp tính.

Một cuộc chiến được mô tả như sau: kháng thể và siêu vi trùng để tìm cách chống lại và đẩy virut viêm gan B ra ngoài, gây ra tình trạng hư hoại các tế bào gan, làm phân tích chất dịch trong gan ra ngoài. Những sắc tố màu vàng thấm vào da và được tiết ra ngoài nước tiểu. Giai đoạn đó được gọi là siêu vi gan cấp tính.

Lúc này người bệnh trở thành bệnh gan siêu vi B mãn tính. Việc ăn uống bình thường không có triệu chứng nhiều, đôi khi chỉ mệt mỏi hơn bình thường đặc biệt vào buổi chiều hay trên da xuất hiện các vết đỏ nổi lên trước ngực hay những vết bầm tím ở chân, đau nhức khớp xương, ăn không ngon …Đó là những triệu chứng thường thấy ở những người bị viêm gan siêu vi B kinh niên.

Tóm lại, bệnh viêm gan siêu vi B đa số là không thể chữa trị dứt điểm, chỉ có khoảng 90% những người bị viêm gan B cấp tính lành bệnh sau 1-2 tháng, từ từ bớt vàng da và bệnh nhân được phục hồi. Tuy nhiên, một số sẽ tiếp tục chuyển qua giai đoạn từ cấp tính đến kinh niên.

Xem thêm: thuoc tri benh gan | trieu chung cua benh gan